Η Δημοκρατία  των δεξιώσεων και η Δημοκρατία

Τρίτη 1 Αυγούστου 2000

Γράφτηκε από εμένα. Πάλι το ίδιο πρόβλημα, δεν έβαλε το όνομά μου ο εκδότης.

    Γιορτάστηκε αυτές τις μέρες με πολύ επισημότητα  η 25^η επέτειος της αποκατάστασης  της Δημοκρατίας  στον τόπο μας, μετά από εφτά χρόνια στρατιωτικού καθεστώτος, που επέβαλε   στις 21 Απριλίου του ’67 η ομάδα των συνταγματαρχών του Γ. Παπαδόπουλου.

 Για να μαθαίνουν οι νεότεροι

    Το Σύνταγμα, ο θεμελιακός γραπτός νόμος της πολιτείας, που καθορίζει τη μορφή του πολιτεύματος και ρυθμίζει τους βασικούς κανόνες λειτουργίας του, ψηφίστηκε και άρχισε να ισχύει από τις 11 Ιουνίου του 1975. Λίγους μήνες πριν, με το δημοψήφισμα που έγινε στις 8 Δεκεμβρίου του 1974, η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού (ποσοστό 69,2%) αποφάσισε να καταργήσει το μοναρχικό θεσμό και να καθιερώσει στην Ελληνική Πολιτεία την αρχή της αβασίλευτης δημοκρατίας.

    Έτσι η μορφή του πολιτεύματος που καθιερώθηκε με το νέο σύνταγμα χαρακτηρίζεται  Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Δημοκρατία επειδή θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία. Όλες  οι εξουσίες πηγάζουν από το λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του έθνους και ασκούνται  όπως ορίζει το σύνταγμα. Προεδρευόμενη  Δημοκρατία επειδή αρχηγός του κράτους και ρυθμιστής της λειτουργίας του πολιτεύματος είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ένας αιρετός Έλληνας πολίτης. Σημειώνουμε ότι με την αναθεώρηση του συντάγματος το 1986, ο Πρόεδρος έχει περιορισμένες αρμοδιότητες. Κοινοβουλευτική Δημοκρατία επειδή ο λαός ασκεί την εξουσία του μέσω της Βουλής του Κοινοβουλίου από το οποίο προκύπτουν και τα άλλα δυο βασικά όργανα της πολιτείας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η κυβέρνηση αλλά και επειδή η κυβέρνηση οφείλει να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής. Πηγή: Αγωγή του Πολίτη του Λυκείου

    Θα μπορούσε κανείς  να γράφει ασταμάτητα για το μεγάλο αυτό κεφάλαιο, που λέγεται Δημοκρατία. Δημοκρατία κατ’ ουσίαν  ή κατ’ επίφαση, αυτό είναι πάντα το ζητούμενο. Το Σύνταγμα της χώρας μας σαφώς κατοχυρώνει τις βασικές λειτουργίες αυτής της μορφής πολιτεύματος καθώς και τις διαδικασίες που τις εξασφαλίζουν. Ωστόσο, κατά την άποψή μου,  η Δημοκρατία στην Ελλάδα είναι μια όμορφη κοπέλα με μεσογειακό ταμπεραμέντο  που, όμως, έχει χάσει το δρόμο της.

    Πρόθεσή μου δεν είναι να καταστροφολογήσω  ή να τα ‘’βάψω’’  όλα μαύρα, θέλω όμως   να πω ότι την έννοια και τη σημασία, που μεταφέρει  ο όρος της  Δημοκρατίας, την έχουμε ασφυκτικά περιορίσει σήμερα σε πολύ συγκεκριμένα δικαιώματα των πολιτών, ενώ ο όρος  αυτός είναι τρόπος ζωής, είναι φιλοσοφία για τη ζωή, είναι ένας ολόκληρος  κύκλος που συμπεριλαμβάνει τη γέννηση και το θάνατο του ανθρώπου. Η Ελλάδα είναι η μήτρα που γέννησε την Δημοκρατία. Της έδωσε σχήμα και μορφή. Την παίδεψε, την κατάλυσε και την επανέφερε αρκετές φορές  στην ιστορία της.  Παιδεύτηκαν και οι Έλληνες πολύ σε περιόδους που δεν ίσχυε η Δημοκρατία. Γι’αυτό  έκαναν  και πολλούς αγώνες, όπως αυτός ενάντια στη δικτατορία, ενάντια στην κατάργηση  των ατομικών δικαιωμάτων  και ελευθεριών. Ο αγώνας αυτός ήταν η θυσία των Ελλήνων για την επαναφορά σε ένα πολίτευμα που ταιριάζει περισσότερο στην ιδιοσυγκρασία τους. Ο εχθρός τότε είχε πρόσωπο, όνομα, συγκεκριμένες θέσεις και στρατηγική εξόντωσης της Δημοκρατίας.

    ΤΩΡΑ ΟΜΩΣ;

    Δεν αρκεί να ψηφίζουμε κάθε τέσσερα χρόνια για να θεωρούμε ότι αυτό και μόνο το γεγονός είναι απόδειξη ότι έχουμε δημοκρατία. Δεν αρκεί που την επαναφέραμε, το ουσιώδες είναι  αν την συντηρούμε καλά και αν την βελτιώνουμε. ‘’ Ένας λαός άξιος της Δημοκρατίας  δίνει εξετάσεις καθημερινά, όχι μονάχα μπροστά στην κάλπη’’ , λέει  ο Άγγελος  Τερζάκης στην «Αξία της Δημοκρατίας»  και συνεχίζει ‘’ δίνει εξετάσεις στα πιο μικρά πράγματα της καθημερινής ζωής: σέβεται τη θέση του στην ‘’ουρά’’,  προσέχει να μην ενοχλεί το διπλανό του, πιστεύει  πως έχει πρώτα καθήκοντα κι έπειτα δικαιώματα. Η κοινωνική αγωγή είναι αναγκαία προϋπόθεση της Δημοκρατίας. Πώς μπορεί να νοηθεί δημοκρατία δίχως το σεβασμό του διπλανού σου;’’

    Τα  μαθαίνουν τα παιδιά μας όλα αυτά στο  σχολείο; Μαθαίνουν να είναι καλοί πολίτες  ή καλοί βαθμοθήρες, που το μόνο τους μέλημα είναι  η σχολή που θα περάσουν; Η παιδεία ή πιο ειδικά η εκπαίδευση είναι ίδια για όλους τους πολίτες; Αυτοί που έχουν μορφώνουν τα παιδιά τους στις καλύτερες σχολές κι αυτοί που δεν έχουν υπομένουν τη μοίρα του μη έχοντος  παράγοντας νέες γενιές ημιμαθών εργατών.

    Οι εκατοντάδες χιλιάδες ανέργων είναι άραγε φαινόμενο μιας  υγιούς  Δημοκρατίας; Ένας εικοσιπεντάρης, ένας τριανταπεντάρης και ένας πενηντάρης που βιώνουν  μόνοι ή μαζί με τις οικογένειές τους  την τραγική κατάσταση της ανεργίας, της άδειας τσέπης, της μέρας που δεν τελειώνει γιατί δεν έχεις τι να κάνεις, απολαμβάνουν ίσα δικαιώματα με τους επιχειρηματίες ή τις πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες λόγω συμφερόντων και κέρδους στέλνουν στο σπίτι τους άνδρες και γυναίκες εργαζόμενους σκληρά και με ανταμοιβή όχι αντάξια της δουλειάς που προσφέρουν;

    Η ραγδαία εξάπλωση εξαρτησιογόνων ουσιών στη νεολαία είναι φαινόμενο υγιούς Δημοκρατίας;

    Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας που διεκδικούν  στο πεζοδρόμιο καλύτερες συντάξεις και μεγαλύτερη πρόνοια για τα γηρατειά είναι φαινόμενο υγιούς Δημοκρατίας; Λέγεται πως μια κοινωνία χαρακτηρίζεται θετικά ή αρνητικά από το πώς συμπεριφέρεται και αντιμετωπίζει τα νιάτα και τα γηρατειά της.

    Η κατάσταση  που επικρατεί στις δημόσιες υπηρεσίες, όπου η γραφειοκρατία ταλαιπωρεί τον πολίτη, τον εξουθενώνει, του προκαλεί απαξία για ολόκληρο τον κρατικό μηχανισμό και τον κάνει να νιώθει  άβολα κάθε φορά που πρέπει να συναλλαχθεί με κάποια υπηρεσία, είναι φαινόμενο υγιούς Δημοκρατίας;

    Κάποτε και δεν πάει πολύς καιρός, ο Βουλευτής του οποιουδήποτε κόμματος παρουσιαζόταν τακτικότατα στους πολίτες, οι οποίοι τον ψήφιζαν, και συζητούσε μαζί τους όλα τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν. Τώρα οι πολίτες ακούν τον Βουλευτή στην τηλεόραση. Ο Βουλευτής τους απόκτησε άλλο βήμα για να  επικοινωνήσει μαζί τους, όχι όμως και αυτοί. Ο Βουλευτής εκφράζεται μέσω της οθόνης και τον βλέπουν πολλοί, οι οποίοι όμως δεν έχουν την δυνατότητα του άμεσου διαλόγου. Ένας μιλάει και πολλοί ακούν χωρίς να εκφέρουν άποψη. Αυτή είναι η βάση πάνω στην οποία δραστηριοποιούνται τα Μ.Μ.Ε. και κυρίως η τηλεόραση. Βρισκόμαστε στην εποχή της δικτατορίας της τηλεόρασης και του διαδικτύου. Ζούμε στην εποχή που οι λίγοι μιλούν και οι πολλοί ακούν. Και επειδή μόνο ακούν και δεν συμμετέχουν στο γίγνεσθαι, μαθαίνουν να αδιαφορούν, να μην τους νοιάζει, να απαξιώνουν τα πάντα κι έτσι οι λίγοι, που μόνο αυτοί μιλούν, κάνουν κι ό,τι θέλουν.

    Επειδή όμως ανάμεσα και σε αυτούς υπάρχουν οι περισσότερο και οι λιγότερο οικονομικά εύρωστοι, δημιουργούνται οι ομάδες των ουραγών και η μια ισχυρή ομάδα των αρχηγών που δίνουν εντολές για τα πάντα, που ρυθμίζουν τα πάντα. Και η ομάδα αυτή δεν θέλει ενεργούς  και δραστήριους πολίτες αλλά επιθυμία της είναι  η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη παθητικότητα τους.  Η δύναμη της ομάδας αυτής έγκειται στην αποβλάκωση των πολιτών. Ο πολίτης – τηλεθεατής παρακολουθεί τον πλούτο, την ομορφιά, την γύμνια του σώματος και της ψυχής ανθρώπων, που είναι ίδιοι με αυτόν και βολεύεται  έτσι σε μια πραγματικότητα που δεν είναι αληθινή, είναι απλά αυτή που του περνάει η τηλεόραση. Η τηλεόραση φροντίζει να απολαμβάνει ο πολίτης  άρτον  και θεάματα μόνο όμως μέσα από το γυαλί.

    Κατά διαστήματα τον κάνει να πιστεύει  πως μπορεί να γίνει  εκατομμυριούχος, να κατακτήσει τίτλους ομορφιάς χωρίς όμως να διευκρινίζει το τίμημα για όλα αυτά.  Του γιατρεύει δήθεν τη μοναξιά με τα τηλέφωνα για παρέα και συντροφιά, αφού πληρώνει ο πολίτης ακριβά την αναζήτηση για παρέα.

    Μέσα σε όλα αυτά λοιπόν παρακολουθήσαμε όλοι εμείς οι παθητικοί δέκτες των εικόνων της τηλεόρασης τη δεξίωση που έγινε για τη Δημοκρατία και τα 25 χρόνια της. Μεταξύ άλλων δέσποζαν οι ωραίες και φανταχτερές κόκκινες, κίτρινες, σιέλ και εκρού τουαλέτες των κυριών των  πολιτικών, οι κομμώσεις  αυτών, πόσα μέτρα του κήπου περπάτησε ο Πρωθυπουργός με τον Πρόεδρο για να φτάσουν στο προεδρικό μέγαρο κ.α. Η δεξίωση αυτή, κατά την άποψή μου, αποδεικνύει περίτρανα ότι η Δημοκρατία μας είναι κατ’ επίφαση.

    Η γιορτή αυτή έπρεπε να είναι γιορτή του λαού και όχι των συγκεκριμένων πολιτικών,  που προβάλλονται κατά κόρον από όλα τα κανάλια. Στη Δημοκρατία περνάνε καλά οι πολλοί. Στη Δημοκρατία δε γίνονται δεξιώσεις σε κήπους Μεγάρων με σερβιτόρους  και μοντελάκια του Ασλάνη. Στη Δημοκρατία γιορτάζει όλος ο λαός και γιορτάζει μαζί,  ενωμένος.  Αυτή είναι η κατ’ ουσίαν Δημοκρατία.

    Στη Δημοκρατία οι πολίτες είναι ενημερωμένοι, ενεργοποιημένοι, συμμετέχουν στα κοινά, φτιάχνουν ομάδες πολιτικές, κοινωνικές, δεν στήνονται στην οθόνη του Η/Υ  για να επικοινωνήσουν με  άλλους ανθρώπους. Δεν νιώθουν μοναξιά, πιστεύουν σε αξίες, που δεν έχουν σχέση με το κέρδος και το χρώμα του χρήματος. Στη Δημοκρατία οι πολίτες εκπαιδεύονται από νήπια για να είναι σωστοί και καλοί πολίτες.  Ο Άγγελος Τερζάκης λέει: ’’πολλοί νομίζουν πως η Δημοκρατία είναι ένα Πολίτευμα. Δεν ξέρουν πως πρόκειται για απόληξη και όχι για αφετηρία’’. Καλές λοιπόν οι δεξιώσεις αλλά δεν αρμόζουν ως κοσμικά, χλιδάτα γεγονότα στην ελληνική πραγματικότητα αυτής της περιόδου.

      ΠΟΙΜΕΝΙΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ