Απρίλιος 2001

ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΕΩΝ  ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΛΙΠΠΩΝ

Συνέντευξη με την κ. Κουκούλη, πρώην έφορο Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Ανατολικής Μακεδονίας.

    Για τις εργασίες αναστήλωσης που γίνονται στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων συνομιλήσαμε με την κ. Κουκούλη Χάιδω , πρώην έφορο Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Ανατολικής Μακεδονίας, η οποία είναι και επικεφαλής της επιστημονικής επιτροπής του έργου.

    Σύμφωνα με δήλωση της εφόρου το έργο θα ολοκληρωθεί το 2006.

Ερώτηση: Πότε ξεκίνησαν τα έργα αναστήλωσης;

Απάντηση: Η  αναστήλωση ξεκίνησε το 1995. Τα πρώτα χρόνια το έργο χρηματοδοτήθηκε από το Β’ κοινοτικό πλαίσιο στήριξης, αλλά είχε προηγηθεί ένα πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Κάθε χρόνο η Ε.Ε. οργανώνει κάτι σαν διαγωνισμό για αναστήλωση μνημείων ορισμένης κατηγορίας. Στον διαγωνισμό που είχε προκηρυχθεί από την Ε.Ε. στο τέλος του 1994 με θέμα :’’ Μνημεία- Χώροι Παραστάσεων’’,  καταφέραμε να πάρουμε μέρος μετά από πολύ πίεση και την τελευταία στιγμή έχοντας και τη συνεργασία του Γιώργου Καραδέδου, καθηγητή της  Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής  στο Πολυτεχνείο της Θεσσαλονίκης. Η πρόταση που υποβάλαμε τότε για μια πρώτη αναστήλωση του Θεάτρου κυρίως στην περιοχή του ανατολικού αναλλήματος μεταξύ των 200 συνολικά προτάσεων έλαβε την 12^η θέση. Έτσι μας δόθηκε η επιχορήγηση και άρχισε η αναστήλωση.

Ερώτηση: Πότε ολοκληρώνεται η αναστήλωση;

Απάντηση: Νομίζω πως δεν μπορούμε να πούμε από τώρα, γιατί το έργο αυτό είναι μεγάλης διάρκειας. Εμείς, βέβαια, έχουμε ως στόχο το 2006. Πάντως, τώρα με τις προσπάθειες που κάναμε, το έργο εντάχθηκε και στο Γ’ κοινοτικό πλαίσιο στήριξης και ειδικότερα στο ταμείο διαχείρισης των μεγάλων αναστηλωτικών έργων  σε όλη την Ελλάδα,(Ακρόπολη, Επίδαυρος, Επικούρειος Απόλλωνας, Δήλος και Φίλιπποι).

Ερώτηση: Συνεργάζεται κάποιος άλλος φορέας μαζί σας, π.χ. κάποια αρχαιολογική σχολή εσωτερικού ή εξωτερικού;

Απάντηση: Υπάρχει συνεργασία με την πολυτεχνική σχολή του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η οποία είναι περισσότερο σε επίπεδο προσώπων και όχι τόσο σε επίπεδο θεσμών. Θέλω να πω πως η ομάδα αυτή δεν συμμετέχει στη χρηματοδότηση, απλά εμείς έχουμε αναθέσει το ερευνητικό πρόγραμμα στην συγκεκριμένη σχολή.

Ερώτηση: Ποια πρόσωπα είναι επικεφαλής του αναστηλωτικού έργου;

Απάντηση: Υπάρχει μια επιστημονική επιτροπή η οποία αποφασίζει για το πρόγραμμα, για τη μελέτη και την πορεία και επιβλέπει την εκτέλεση του έργου. Εκτός από εμένα που εκπροσωπώ τον ειδικό αρχαιολόγο συνεχίζοντας έτσι την παλιά μου εργασία και είμαι η Πρόεδρος  της επιτροπής, είναι ο Γιώργος Καραδέδος, ο κ. Στυλίδης, καθηγητές και οι δυο της πολυτεχνικής σχολής στο Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης. Διευθυντής της αναστήλωσης είναι  ο Δημοσθένης Ζιρό. Την εφορεία αρχαιοτήτων εκπροσωπεί στο συγκεκριμένο έργο η συνάδελφος Παρασκευή Γιούνη, η οποία είναι υπεύθυνη  του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων. Επίσης συμμετέχει ο κ. Μπελογιάννης, χημικός του ινστιτούτου λίθου, γιατί πρέπει να αντιμετωπίζουμε και τα προβλήματα φθοράς του λίθου στο ύπαιθρο και τέλος ο Νικόλαος Ζήκος, που είναι αρχαιολόγος  της εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων με πολύ μεγάλη πείρα και για το λόγο αυτό είμαι ιδιαίτερα ευτυχής, που θα τον έχουμε συνεργάτη εδώ στο Θέατρο Φιλίππων.

Ερώτηση: Πόσο θα είναι  το συνολικό κόστος του έργου;

Απάντηση: Αυτά τα έργα τα αρχαιολογικά, βγαίνουν εκτός προϋπολογισμού και τα τραβάμε μέχρι εκεί που έχουμε τα χρήματα, αξιολογώντας πάντοτε ποιά είναι  άμεσης προτεραιότητας. Υπολογίζω, χωρίς να ξέρω σίγουρα, πως είναι γύρω στα 250 εκατομμύρια δρχ. με όριο απορρόφησής τους το 2003. Ακόμη δεν έχει παγιωθεί και ίσως τα νούμερα  να μην τα πούμε σε αυτήν την φάση. Είμαστε στη φάση που συντάσσουμε τους προϋπολογισμούς και πάντοτε κάνουμε προγραμματισμούς μικρών έργων για να ολοκληρώνονται αυτά και να προχωρούμε στα επόμενα.

Ερώτηση : Τι θα δει ο επισκέπτης μετά το πέρας της αναστήλωσης;

Απάντηση: Μετά το πέρας της αναστήλωσης θα δει ένα μνημείο με πιο καθαρή μορφή, έτσι όπως ήταν μέχρι και τον 2^ο μ.Χ. αιώνα  και πριν γίνει αρένα. Αυτήν τη στιγμή αναστηλώνουμε τη σκηνή κι όπως βλέπετε ήδη έχουν αρχίσει να προβάλλονται  τα ανοίγματα  των θυρών. Επίσης συμπληρώνουμε τα τόξα. Τελευταία ανασκάψαμε και καθαρίσαμε το χώρο του ανατολικού τείχους κι έτσι θα φαίνεται η σύνδεση του Θεάτρου με την αρχαία πόλη. Στόχος μας είναι  ο σύγχρονος επισκέπτης να πηγαίνει στο Θέατρο των Φιλίππων από το δρόμο που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι. Αυτό, βέβαια, είναι αρκετά δύσκολο γιατί έχει μεσολαβήσει η φάση των χριστιανικών χρόνων που έχει καλύψει πολλές αρχαιότητες. Θα πρέπει να γίνει ανασκαφή και να απομακρυνθούν κομμάτια της χριστιανικής περιόδου που βρίσκονται πάνω στην αρχαία οδό. Πρέπει να επισημάνω εδώ ότι στην πλευρά του δυτικού αναλλήματος και μεταξύ του Θεάτρου και του δρόμου έχουμε την ελπίδα ότι θα βρούμε κάτι πολύ σημαντικό. Όσον αφορά το δυτικό τμήμα πρέπει να βρούμε την οδική σύνδεση του Θεάτρου με τις παλαιοχριστιανικές Βασιλικές για να διαμορφωθεί η πρόσβαση έτσι ώστε ο επισκέπτης  να μην περνάει, όπως τώρα, πάνω από τους τοίχους της Βασιλικής.

Ερώτηση: Γνωρίζουμε ότι το μουσείο Κρηνίδων  είναι κλειστό για τους επισκέπτες. Γιατί αυτό κ. Κουκούλη;

Απάντηση: Στο μουσείο Κρηνίδων έχουμε εντοπίσει πολλές κτηριακές φθορές. Κάποιες από αυτές έχουν ήδη αποκατασταθεί. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό ώστε να το εκθέσουμε εκ νέου στο κοινό. Πιστεύω πως τα έργα αποκατάστασης του κτηρίου θα έχουν ολοκληρωθεί  μέχρι το 2003. Έχει ενταχθεί κι αυτό στο Γ ‘ κοινοτικό πλαίσιο στήριξης και πρέπει να είναι έτοιμο για την πολιτιστική Ολυμπιάδα που θα γίνει στα πλαίσια  των Ολυμπιακών Αγώνων  2004.

Ερώτηση: Είσαστε ικανοποιημένη όσον αφορά τα σημεία επαφής της παρακαμπτήριας οδού με τον αρχαιολογικό χώρο;

Απάντηση: Όχι δεν είμαι καθόλου ικανοποιημένη. Η οδός είναι ψηλά χτισμένη σε σχέση με τον αρχαιολογικό χώρο. Είχανε γίνει, επίσης, πολλές διαπραγματεύσεις σχετικές  με τα σημεία εισόδου.  Υπήρξαν αντιδράσεις από τους κατοίκους των Κρηνίδων ότι αν δεν επιλεγόντουσαν τα σημερινά σημεία θα αποκοβόταν τελείως η περιοχή από την κίνηση. Το συγκεκριμένο όμως σημείο εισόδου στον αρχαιολογικό χώρο από την παρακαμπτήρια οδό θα δημιουργεί και πάλι ηχητική ρύπανση. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχει λυθεί εντελώς το πρόβλημα. Εύχομαι στο μέλλον να εξετασθεί καλύτερα το ζήτημα και να δοθεί λύση που θα ικανοποιεί όλους. Θα ήθελα κλείνοντας να σας πω πως επιθυμία της επιτροπής είναι να οργανώσουμε φέτος μια μικρή έκθεση σε ένα από τα κτήρια του Ε.Ο.Τ. σχετική με την ιστορία του Θεάτρου, την ιστορία των αναστηλώσεων. Είναι ένας στόχος αυτός έτσι ώστε να αναδειχθεί το Θέατρο των Φιλίππων ακόμη περισσότερο και παράλληλα με το εξίσου σημαντικό Φεστιβάλ Θεάτρου που γίνεται κάθε χρόνο. Θα θέλαμε ο άνθρωπος που έρχεται εδώ στο Θέατρο να δει και κάτι άλλο, όχι μόνο το Θέατρο. Ελπίζω πως θα καταφέρουμε να την  πραγματοποιήσουμε.

ΠΟΙΜΕΝΙΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ